අප රටේ දිනපතා සහ සති අන්ත පුවත් පත් අලෙවිය ශීඝ්‍රයෙන් පහළ බසින විට අධික කෝපයට පත්වන ඒ පුවත් පත් කතුවරුන් තම සගයන්ට බෙරිහන් දෙන බව පැවසෙන ප්‍රසිද්ධ වදන් පෙළක් තිබේ.

“අයිසේ, කොහේ හරි ගිහින් මොකක් හරි පුනරුප්පත්ති කතාවක් හොයා ගෙන එනවා. එහෙම නැත්නම් මැරිච්ච එකෙක් මිනී වලෙන් නැගිටලා ඇවිදිනවා වගේ හොල්මන් කතාවක් හරි හොයා ගෙන එනවා. මං දන්නවා අද රටේ ඉන්න ගොබ්බයන්ට හරියන්නේ ඒව බව”

හුදෙක් යම් පුද්ගල ප්‍රකාශයක් නොවුව ද අලෙවිය අතින් අතිශය අබල දුබල තත්වයට පත්ව හිඳින පුවත් පත් යළි ‘අළු ගසා දමා’ පිබිදුවීමට මෙම පුනරුප්පත්ති සහ හොල්මන් කතාවලට ඇති හැකියාව විමසා බලන විට ඉහත සඳහන් උද්වේගකර ‘කර්තෘ වාක්‍යය’ ද අසත්‍යයක් නොවේ.

එදා මෙදා තුර මාධ්‍ය මගින් ප්‍රසිද්ධ වී ඇති සමහර හොල්මන් සහ පුනරුප්පත්ති කතා මුළුමනින්ම ‘අතේ රෝල්’ ය. තවත් කොටසක් කපුටන් හත් දෙනාගේ කතාව බඳු ‘එකට හත කොට’ දැක්වීම් ය. ඒ අතර අද්භූත බලවේග පිළිබඳව විමර්ශන කරන්නකු හට අවශ්‍ය මූලාශ්‍ර සහිත හොල්මන් කතාවක්, දෙකක් ඉතා කලාතුරකින් මතු වෙයි. මේ එවැන්නක් පිළිබඳව මෑතකදී අප හමුවේ අනාවරණය වූ තොරතුරකි.

පසුගිය ජුලි 08 වැනි බදාදා පෙරවරු 10.00ට පමණ ‘අග්‍රා’ නම් පැරණි මන්දිරයේ පවත්වාගෙන යනු ලබූ ගම්පහ කච්චේරියේ හෙවත් දිස්ත්‍රික් ලේකම් කාර්යාලයේ සේවය කරන තරුණ නිලධාරිනියක් එහි උඩු මහලේ හෙවත් සොල්දරයේ ඇති පරිපාලන නිලධාරිනියගේ අසුන සමීපයේ කිසියම් කටයුත්තක යෙදී සිටියා ය. ඊට යාබදව ඇත්තේ එහි කාර්ය මණ්ඩල සාමාජිකයන් සඳහා තේ පිළියෙල කිරීම පිණිස වෙන් කරන ලද කොටසකි.

එක් වරම එම කොටසින් මතුවූ කාන්තා මුහුණක් එම නිලධාරිනියගේ නෙත ගැටුණේ කෙසේවත් නොසිතූ ලෙසිනි. එහෙත්, එහි විස්මයට කරුණක් වූයේ එය මුහුණෙන් අඩක් වැසෙන සේ ඉදිරියට වැටෙන්නට හෙලා තිබූ කෙස් කළඹකින් යුක්ත කාන්තා මුහුණක් මිස ඒ මුහුණ හා සම්බන්ධ කඳ කොටසක් ඒ මොහොතේ දර්ශනය නොවීම ය.

මෙවන් අද්භූත දර්ශනයකින් යමෙකුගේ සිත තුළට නැඟෙන බිය සැක පිළිබඳව අමුතුවෙන් විස්තර කළ යුතු නැත. කෙසේ හෝ ගම්පහ මහ දිසාපති සුනිල් ජයලත් මහතා එහි පැමිණෙන විට මේ අද්භූත කාන්තාවගේ ප්‍රවෘත්තියෙන් මුළු ගම්පහ කච්චේරියම උණුසුම්ව තිබූ අතර රාජකාරී කටයුතු ද අඩාල වී තිබිණ.

දිසාපතිවරයා එම නිලධාරිනිය හමුවට යන විට ගම්පහ දිස්ත්‍රික් ලේකම් කාර්යාලයේ බෞද්ධ කටයුතු සමායෝජක ස්වාමීන්වහන්සේ අතිරේක දිසාපති නිල කාමරයේදී ඇයට පිරිත් නූලක් බඳිමින් සිටින අයුරු ද දිසාපතිවරයාට දැකිය හැකි විය.

‘එන්න, සර්ටත් පිරිත් නූලක් බඳින්න’ එවිට එසේ කී ස්වාමීන් වහන්සේ දිසාපතිවරයාගේ සුරතේ ද පිරිත් නූලක් ගැට ගැසූහ.

ශ්‍රී ලංකා පරිපාලන සේවයේ ජ්‍යෙෂ්ඨතමයකු වන ගම්පහ දිසාපති සුනිල් ජයලත් මහතා ගුප්ත විශ්වාස පිළිබඳ පර්යේෂකයෙක් නොවේ. එවන් සිදුවීම් පිළිබඳ මැදහත් ආකල්පයක් දරන ඔහු සතුව ද මීට තරමක් සමීප අත්දැකීමක් තිබේ. දිසාපතිවරයා එය විස්තර කරනුයේ මෙලෙසිනි.

“මීට අවුරුද්දකට විතර කලින් රාජකාරී කටයුතු බහුල දවසක මමත් රෑ හත විතර වෙනකම් කන්තෝරුවේ හිටියා. ඔය අතරේ මම මගේ කන්තෝරු කාමරයේ සීසීටීවී කැමරා එකෙන් දැක්කා උඩ තට්ටුවේ තියන ගිණුම් අංශයේ කම්පියුටර් එකක් ඉස්සරහා තරුණ ගැහැනු කෙනෙක් වාඩිවෙලා ඉන්නවා. ඒ වෙලාවේ ඒ අංශයේ එච්චර ආලෝකයක් නොතිබුණු හින්දා සීසීටීවී එකේ තිරය කළු සුදු පාටින් තමයි දර්ශනය වුණේ. ඒ හින්දා ඒ කවුද කියලා අඳුනන්න බැහැ. නමුත් ඒ කොණ්ඩය හොඳට පිළිවෙළට පීරපු තරුණු ගැහැනු කෙනෙක් බව නම් පැහැදිලියි. ඒ හින්දා මම ඒ වෙලාවේ සේවයේ යෙදිලා හිටපු කනිටු සේවක මහත්තයකුට කතා කරලා ගිණුම් අංශයේ කවුද ඉන්නේ කියලා බලාගෙන එන්න කියලා කිව්වා.

ඒත් මෙයා ගිහින් ඇවිත් කියනවා ගිණුම් අංශයේ කවුරුත් නෑ සර් කියලා. ඒත් මට ඒ සේවක මහත්තයගේ කීම විශ්වාස නැහැ. මොකද මම හොඳටම දැක්කා; ඒ කම්පියුටර් එක ඉස්සරහා ඉන්න ගැහැනු කෙනාව. ඒ හින්දාම මම ඒ කනිටු සේවක මහත්තයව ආයිමත් ගිණුම් අංශයට යැව්වා ගිහින් ආයිමත් හොඳට බලාගෙන එන්න කියලා. ඒත් මට ඒ දෙවෙනි වතාවටත් ලැබුණේ අර උත්තරේමයි” දිසාපතිවරයා කීය.

“කොහොම හරි පහුවෙනිදා උදේ කන්තෝරුවට ආපු මම ඒ වෙනකොට අපේ සහකාර දිසාපතිවරයෙකු හැටියට කටයුතු කරපු ප්‍රසාද් ඉන්දික මහත්තයාට ඔය සිද්ධිය කියලා ඊයේ රෑ ඔය කියන වෙලාවේ සීසීටීවී දර්ශන පරීක්ෂා කරන්න කිව්වා. ඒත් එයා කියනවා සීසීටීවීවල නම් එහෙම මුකුත් නැහැ කියලා” දිසාපති සුනිල් ජයලත් මහතා කීය.

ගම්පහ සහකාර දිසාපති පදවිය හෙබවූ ප්‍රසාද් ඉන්දික මහතාට ඊට පසු කලෙක උසස්වීමක් ලැබුණු අතර, මේ වන විට ඔහු මීරිගම ප්‍රාදේශීය ලේකම්වරයා ලෙස කටයුතු කරයි.

“කොහොම හරි පසුගිය අටවෙනිදා ඔය සිද්ධිය ගැන දැනගත්තු ප්‍රසාද් ඉන්දික මහත්තයා මට ඒ වෙලාවේම ෆෝන් කළා. ‘සර් ඔය ඔෆිස් එකේ මීට කලිනුත් ඔය වගේ සිද්ධි කිහිපයක්ම වෙලා තියෙනවා. සමහර වෙලාවට සර්ට ආරංචි වෙන්න නැතුව ඇති’ ප්‍රසාද් ඉන්දික එහෙම කියනකොට මම ඒ ගැන තවදුරටත් ප්‍රශ්න කළා” දිසාපතිවරයා කීය.

ඊට පිළිතුරු වශයෙන් ප්‍රසාද් ඉන්දික මහතා පවසා ඇත්තේ මීට ටික කලකට ඉහත දිස්ත්‍රික් ලේකම් කාර්යාලයේ කනිටු සේවක මහතකු තම අතිකාල සේවය නිමකොට රාත්‍රී හතට පමණ කාර්යාලයේ වේලා සටහන් යන්ත්‍රය අද්දර මඳ වේලාවක් රැඳී සිටින අතරේ ඒ අද්දර පියගැට පෙළ පාමුල හිඳින එවැනි අද්භූත කාන්තා රුවක් දර්ශනය වී ඇති බවකි.

“ඊට පස්සේ මම ඒ කනිටු සේවක මහත්තයාව කැඳවලා අහනකොට ඒ කතාවත් ඇත්ත. ඒ වෙලාවේ මගේ හිතට ලොකු තිගැස්මක් ඇති වුණාට මම ඒ ගැන ලොකුවට හිතන්න ගියේ නෑ. සර්, ඉස්සර අපේ ගම්පළාත්වලදීත් අපි ඉඳලා හිටලා හරි ඔහොම අත්දැකීම්වලට මුහුණ දීලා තියෙනවා කියලා ඒ කනිටු සේවක මහත්තයා කිව්වා” යි දිසාපතිවරයා කීය.

දැනට ගම්පහ කච්චේරිය පවත්වාගෙන යන ‘අග්‍රා’ මන්දිරය වෙනුවට ඒ ආසන්නයෙන් ගොඩනැඟෙමින් පවත්වන නව දිස්ත්‍රික් ලේකම් කාර්යාලය පිළිබඳ ප්‍රගති සමාලෝචන රැස්වීම් වරින් වර පැවැත්වෙයි. ඒවායේ දී පවා එම නව ගොඩනැගිල්ල ඉදිකිරීම් භාර සමාගමේ ඉංජිනේරුවරුන් ද මේ මන්දිරය ආශ්‍රිතව සිදුවන මෙම අද්භූත සිදුවීම් පිළිබඳව තමන් හා ප්‍රකාශ කළ බව ගම්පහ දිසාපති සුනිල් ජයලත් මහතා කියයි. එමෙන්ම දැනට මේ කච්චේරි පරිශ්‍රයේ සේවයේ යොදවා ඇති සමහර ආරක්ෂක නිලධාරී මහතුන් ද රාත්‍රී කාලයට මේ මන්දිරය වෙතට පැමිණීමට මැලිබවක් දක්වන බව තමන්ට අනියම් වශයෙන් සැලවී ඇති බව ද ඔහු කීය.

ඒ සම්බන්ධයෙන් අප එම ආරක්ෂක අංශයෙන් කළ විමසීමකදී ඔවුන් ප්‍රකාශ කොට සිටියේ දැනට වසර ගණනාවක සිට එහි සේවයේ යෙදුණු ආරක්ෂක නිලධාරීන්ට ද එබඳු අද්දැකීම් රැසකට මුහුණ දීමට සිදුවී ඇති බවය. නමුදු තම ආරක්ෂක රාජකාරී ස්වභාවය අනුව, ඒවා මාධ්‍ය මගින් ප්‍රකාශ කිරීමට ආයතනමය වශයෙන් විනයානුකූල අවසරයක් තමන්ට නොමැති බව ද ඔව්හු කීහ.

ලොව පුරා සුලබව ඇති සාමාන්‍ය නිවෙස්වල කෙසේ වෙතත් අතීත සමාජයේ ප්‍රභූන් සහ ධන කුවේරයන් ජීවත් වූ මහා මන්දිරවල මෙවන් අද්භූත දර්ශන දක්නට ලැබෙන බවට පොදු පිළිගැනීමක් තිබේ. ලොව පුරා ඇති එම ස්ථාන හැඳින්වෙනුයේ අමනුෂ්‍ය පරිගෘහිත ස්ථාන (Haunted Places) වශයෙනි.

1865 වසරේ අප්‍රියෙල් පහළොස් වැනිදා සාහසිකයෙකුගේ වෙඩි පහරට ලක්ව මියගිය දහ නව වැනි ඇමරිකානු ජනාධිපති ඒබ්‍රහම් ලින්කන්ගේ රූපය අදටත් ඉඳ හිට හෝ ඇමරිකාවේ ධවල මන්දිරය තුළ දර්ශනය වන බවට විශ්වාසයක් තිබේ. එමෙන්ම එංගලන්තයේ රජ කළ අට වැනි හෙන්රි රජුගේ නව යොවුන් රූමත් බිරිඳ කැත්රින් හොවාඞ් 1542 වසරේ පෙබරවාරි 13 දා කුරිරු ඝාතනයකට ලක්වනු ලදුව එදා සිට අද දක්වාම ඇගේ රූපය බ්‍රිතාන්‍යයේ හැමින්ටන් කෝට් මන්දිරය තුළ වරින් වර දර්ශනය වන බවද කියනු ලැබේ.

මේ හැරුණු කොට ලෝකයේ බොහෝ ස්ථානවල රාත්‍රී කාලයට දක්නට ලැබෙන මේ අද්භූත කාන්තා රූපය ලොව පුරා ප්‍රසිද්ධ වී ඇත්තේ සුදු නෝනාගේ අවතාරය (White lady ghost) යනුවෙනි. එමෙන්ම මේ සියලුම අද්භූත දර්ශන පසුපස කිනම් හෝ කාලයක කෲර ඝාතනයකට ලක්ව මිය ගිය අයෙකු සම්බන්ධ කතා පුවතක් තිබේ. ඔවුන්ගෙන් වැඩි පිරිස කාන්තාවන් වීම ද විශේෂත්වයකි. මේ හැරුණු කොට පුද්ගලයන්ගේ දෙනෙත්වලට හසු නොවුණද සීසීටීවී කැමරා දර්ශනවලට ගොනු වී ඇති අවතාර පිළිබඳවද ලොව බොහෝ රටවලින් අසන්නට ලැබේ. ඒවායින් බොහොමයක් රාත්‍රී කාලය තුළ දර්ශනය වීම ද විශේෂත්වයකි.

1978 වසරේ සිට ගම්පහ කච්චේරිය පවත්වා ගෙන යනු ලබන ‘අග්‍රා’ මන්දිරය ද ප්‍රදේශයේ මහා දානපතියකු වූ යටත් විජිත සමයේ දේශපාලනයට සම්බන්ධ ප්‍රභූවරයකු සතු මැදුරකි. සිංහල සිනමාවට සාදානුස්මරණීය මතක සටහනක් එක් කළ ‘පරසතු මල්’ චිත්‍රපටයේ කතා නායක බොනී මහත්තයාගේ වලව්වේ අභ්‍යන්තර දර්ශන වලින් කොටසක් රූප ගත කොට ඇත්තේ ද මෙහි බව බොහෝ දෙනෙකු දන්නා කරුණකි. නමුදු විසි වැනි සියවසේ මුල් භාගයේ ඉදිව ඇති එහි 1978 වසරේ කච්චේරිය ස්ථාපිත කරන තුරු පදිංචිව ඇත්තේ එම ප්‍රභූ පවුල පමණි. එහෙත් අතිශය සාධාරණ දැහැමි දිවි පෙවෙතක් ගත කළ ඒ පවුල තුළ සාපරාධී ක්‍රියා ද කිසිවක් සිදු වී නැත. ඒ අනුව මේ අද්භූත කාන්තා රූපය සහ එම ප්‍රභූ පවුල අතර කිනම් හෝ සබැඳියාවක් ඇතැයි උපකල්පනය කිරීම පවා සදාචාර විරෝධී දෙයක් සේ මට හැඟේ.

ඒ හැරුණු කොට මෙලෙස අද්භූත රූපයක් වශයෙන් පෙනී සිටින කාන්තාව දැනට දශක හතරකටත් වැඩි කාලයක් තිස්සේ පවත්වාගෙන යනු ලබන ගම්පහ කච්චේරිය හා කිනම් හෝ සබැඳියාවක් පවත්වාගෙන ගිය වෙනත් කාන්තාවක ලෙස උපකල්පනය කළ නොහැක්කේ ඇයි? මා එසේ විමසනුයේ මෙවන් පැරණි මැදුරු තුළ දර්ශනය වන අත්භූත රූප වලට ඒවායෙහි හිමිකාර පවුල් වල සාමාජිකයන් පමණක් ඉතා අතාර්තික ලෙස සම්බන්ධ කොට ජනමාධ්‍ය මගින් හුවා දක්වන බැවිනි.

මෙහිදී අපගේ ගවේෂණයට ලක්වූ මෙබඳු වෙනත් අද්භූත දර්ශනවලට වඩා සුවිශේෂීතාවන් දෙකක් ගම්පහ කච්චේරිය තුළ සැරිසරන මේ අද්භූත කාන්තාව තුළ තිබේ. එක්තරා රාත්‍රියක දිසාපති වරයා සීසීටීවී දර්ශන මගින් දුටු එම කාන්තාව පසුදා පෙරවරුවේ එම දර්ශන පරීක්ෂා කරන විට එතුළින් සොයාගත නොහැකි වීම ඉන් පළමු වැන්නය. දෙවැනි විශේෂත්වය වනුයේ පසුගිය ජුලි 08දා දහවල් රාජකාරී වේලාව තුළදීම එම අද්භූත කාන්තා රූපය එහි සේවය කළ නිලධාරිනියකගේ ද නෙත ගැටීම ය.

නවීනත්වයෙන් බැහැර ගෘහ නිර්මාණ ශිල්ප අනුව, සොල්දර සහිත දිගු කොරිඩෝවක් ඇති, කාමර වැඩිම ගණනකින් යුතු පැරණි මන්දිර අපේ මනැස් තුළින් පිබිදෙන නූතන සිතුම් පැතුම් හා ඍජුව බද්ධ නොවීම මත ඒවා සම්බන්ධ යම් ගුප්ත, ආගන්තුක හැඟීම් දාමයන් අප සිත් තුළින් පිබිදෙයි. එමෙන්ම එම මන්දිරවලට අයත් යුගවල ඒවායේ ජීවත් වූ ප්‍රභූන් පිළිබඳ රූප සංඥා (Imagery) අපගේ මනැස් තුළ ස්ථාපිත වී තිබීමේ අරුමයක් නැත.

ඒ සම්බන්ධයෙන් වැඩිදුර ගවේෂණය කරනු ලබන සමාජ මනෝ විද්‍යාඥයන් ගේ අවධානයට ලක්ව ඇති අන්දමට මෙවන් අවතාර බහුලව පිබිදෙන හුදකලා ස්ථාන කිහිපයක් තිබේ. පැරණි මන්දිර ආදියෙහි සදළු තල, තරප්පු, දිගු කොරිඩෝ ආදිය ඉන් ප්‍රධාන ය. එම ස්ථාන සම්බන්ධයෙන් මිනිස් සිත් සතන් තුළ පුබුදින යම් අවිනිශ්චිතතාවයන් මෙම රූප දැකීමේ පහසු නිමිත්තක් විය හැකි යැයි සමාජ මනෝ විද්‍යාඥයෝ විශ්වාස කරති. අප රටේ ද තුන්මංසල, සිව්මංසල, නානතොට, සොහොන් පිටිය ආදී ස්ථානවල අමනුෂ්‍යයන් බහුල ව සැරිසරන බවට පවසන ජන විස්වාසය ද අප මෙහි දී සිහියට ගත යුතුය.

මෙවන් තත්ත්වයක් තුළ නිරතුරු ප්‍රායෝගිකත්වය කෙරෙහි යොමු වන අතරේ මනැසේ කොටසක් ක්‍රියාත්මකව අප ද නොදැනුවත්ව අපගේ මනැස් තුළ පවතින සහජතාව විවිධාකාරයෙන් පිබිදිය හැකිය. අතීතයේ එම මන්දිරවල ජීවත් වූ පුද්ගලයන්ගේ ඡායාරූප, චිත්‍ර ආදිය දැකීමෙන් ඔවුන්ගේ හැඩ රුව පිළිබඳ යම් නිශ්චයක් ඇති කර ගන්නවුන්ට එම මන්දිර තුළ ඇති පාළු බව අතුරින් ඔවුන්ගේ රූප අද්භූත ලෙසින් දර්ශනය වීමට ද පුළුවන. මේවා හැඳින්වෙනුයේ ව්‍යාජ භ්‍රාන්ති (Pseudo hallucination) යනුවෙනි. එමෙන්ම එවැනි අද්භූත රූපයක් දර්ශනය වන බවට ඍජු හෝ පර්යන්ත ලෙසින් ඉන් පෙර සන්නිවේදනය වීම තුළින් විවිධාකාරයෙන් එබඳු අද්භූත රූප දැකීමේ හැකියාව සෙස්සන්ගේ මනැස් තුළින් ද පිබිදීමට පුළුවන.

ඒ අනුව පැරණි ගෘහ නිර්මාණ ශිල්පීය ක්‍රම අනුව යමින් ඉදි කරන ලද සුවිසල් මැදුරු තුළ දක්නට ලැබෙන මෙවන් අද්භූත දර්ශන කොතරම් පැරණි වුවත් කුඩා ග්‍රාමීය නිවාස තුළින් දක්නට නොලැබීම පිළිබඳව ද අප සිතා බැලිය යුතුය. එමෙන්ම මරණයෙන් පිබිද ජීවත් වන්නවුන් හමුවට ඒමට පුරුෂ පක්ෂයට සාපේක්‍ෂව කාන්තා පක්ෂයට ඇති සුවිශේෂ හැකියාව පිළිබඳව ද අප සොයා බැලිය යුතු ය.

මෙකී සියළු කරුණු දෙස විශ්ලේෂණාතමකව බැලීමේ දී අපට හැඟී යනුයේ මෙවන් අද්භූත දර්ශන පෙනීම යනු හුදෙක් අපගේ මනැස් තුළ ඇති ‘අප්‍රකට කවුළු දොරක්’ විවිධ මනෝ කායික තත්වයන් යටතේ අපට රහසින් ඇරී වැසී යාමක් ලෙස ය.

තිලක් සේනාසිංහ