ලෝක කාලගුණ විද්‍යා සංගමය මගින් ලබා දුන් රේඩාර් පද්ධතියක් ගොන්ගල ප්‍රදේශයේ ඉදිකිරීම වෙනුවෙන් සිදුකළ අසාර්ථක ව්‍යාපෘතියක් නිසා රු. මිලියන 78ක අලාභයක් රජයට සිදුවී ඇති බව රජයේ ගිණුම් පිළිබද කාරක සභාවේදී (කෝපා කමිටුව) පසුගියදා අනාවරණය විය.

රාජ්‍ය අමාත්‍ය ලසන්ත අලගියවන්න මහතාගේ ප්‍රධානත්වයෙන් 2023.08.10 වන දින පැවති රජයේ ගිණුම් පිළිබද කාරක සභාවට 2019,2020 සහ 2021 වසරවල විගණකාධිපති වාර්තා සහ වත්මන් කාර්යසාධනය පිළිබද පරීක්ෂාව සදහා කාලගුණ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව කැදවා තිබූ අවස්ථාවේදී මෙම කරුණු අනාවරණය විය.

2008 වසරේ ක්‍රියාත්මක කර ඇති මෙම ව්‍යාපෘතියේදී මෙම රේඩාර් පද්ධතිය සදහා රු.මිලියන 402ක් වියදම් කර ඇති බවත් ලෝක කාලවිද්‍යා සංගමය මගින් ඉන් රු.මිලියන 323ක් නැවත ලැබී ඇති බවත් මෙහිදී හෙළිවිය. මෙම ව්‍යාපෘතිය මෙරටට රැගෙන ඒමට පෙර කාලගුණ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරියෙක් මෙම යන්ත්‍රය පරීක්ෂාකර බලා මෙය ක්‍රියාත්මක තත්ත්වයේ නැති බැවින් මෙරටට රැගෙන නොඑන ලෙස දැනුම්දී ඇතිබවත් හෙළිවිය. අදාළ ස්ථානයට මාර්ගයක් සකස් කිරීම වෙනුවෙන් වසර ගණනාවක් ගතව ඇතිබවත් එහිදී මෙම උපකරණ යල්පැනගිය තත්ත්වය පත්ව ඇති බවත් විගණකාධිපති දෙපාර්තමේන්තුවේ නිලධාරීහු පැවසූහ.

අනතුරුව මෙය රැගෙන යන දොඹකරය හා මාර්ගය කඩාවැටීම නිසා යම් උපකරණ ප්‍රමාණයක් විනාශ වී ඇති බවත් ඉතිරි උපකරණ අස්ථානගතවී ඇති බවත් ඔවුහු පෙන්වා දුන්හ. මේ සම්බන්ධයෙන් පොලිස් පරීක්ෂණ සහ අල්ලස් හා දූෂණ විමර්ශන කොමිෂන් සභාව මගින් පරීක්ෂණයක්ද ක්‍රියාත්මක බවත් අනාවරණය විය.

මේ අනුව විශාල අලාභයක් ද සිදුකර සම්පූර්ණයෙන් අසාර්ථක වී ඇති මෙවැනි ව්‍යාපෘති වෙනුවට නවීණ තාක්ෂණය සමග කාලගුණ විද්‍යා දෙපාර්මේන්තුව නිවැරදි අනාවැකි ඉදිරිපත්කිරීමට ඵලදායි ව්‍යාපෘති කඩිනමින් ක්‍රියාත්මක කිරීමේ අවශ්‍යතාව කමිටුව විසින් අවධාරණය කරන ලදී.

පවතින නියං තත්ත්වය පිළිබද නිවැරදී අනාවැකි යොමු නොකිරීම පිළිබදව පවතින වාර්තා සම්බන්ධයෙන් මෙහිදී විමසීම් කළහ. මෙහිදී අධ්‍යක්ෂ ජනරාල්වරයා පවසා සිටියේ පසුගිය අප්‍රේල් මාසයේදී වාරිමාර්ග දෙපාර්තමේන්තුව, මහවැලි අධිකාරිය ඇතුළු අදාළ රාජ්‍ය ආයතන ඇතුළු කලාපීය රටවල් සමග පවත්වන ලද මෝසම් කථිකාව නම් සාකච්ඡාවේදී මේ පිළිබදව දැනුම් දුන් බවයි. එහෙත් කමිටුව පෙන්වා දුන්නේ මෙම අදාල ආයතන විසින් මේ සම්බන්ධ තොරතුරු තමන් වෙත ලබා නොදුන් බව පැවසිය හැකි නිසා පනතක් මගින් නෙනතික තත්ත්වය සකසන තුරු කැබිනට් තීරණයක් මගින් හෝ අදාළ සියලු ආයතන සමග ඒකාබද්ධ යාන්ත්‍රණයක් සකස් කරන ලෙසයි. මසක් තුළ මේ සම්බන්ධව කෝපා කමිටුවට වාර්තා කරන ලෙසත් උපදෙස් දෙන ලදී.

එසේම පළකළ අනාවැකිවල සාර්ථකවීමේ ප්‍රගතිය පිළිබද දත්ත තිබේදැයි විමසන ලදී. නමුත් එවැනි වැඩපිළිවෙලක් නොමැති බව හෙළිවු අතර ලොව අනෙකුත් රටවල තත්ත්වයද සලකා බලා විධිමත් වැඩපිළිවෙලක් කඩිනමින් සකසා මසක් ඇතුළත වාර්තා කරන ලෙස උපදෙස් දුන්නේය.

වර්ෂාමාන 453ක් පිහිටුවා තිබියදී ඉන් 73ක් අක්‍රීයව පැවතීම පිළිබද අවධානය යොමු විය. එසේම 2018 වසරේදී ස්වයංක්‍රීය වර්ෂාමාන 122 ක් ස්ථාපිත කර තිබුණද බැටරි ක්‍රියාත්මක නොවීම වැනි කරුණු නිසා දැනට 70ක් ක්‍රියාත්මක නොවීම පිළිබදව මෙහිදී විශේෂ අවධානය යොමුවිය. මෙම වර්ෂාමාන නිසි පරිදී ස්ථාපිත කොට ක්ෂණිකව දත්ත ලබා ගත හැකි වැඩපිළිවෙලක් මසක් තුළ ඉදිරිපත් කරන ලෙස දෙපාර්තමේන්තුවට දැනුම් දුන්නේය.

දෙපාර්තමේන්තුව සතුව විගණන නිලධාරියෙක් නොමැති බැවින් විගණන කමිටු පවත්වා නැතිබවද හෙළිවිය. රාජ්‍ය ආයතනවල කාර්යක්ෂමතාව මැන බැලීමේ කෝපා කමිටු වැඩපිළිවෙලේ අවම ලකුණු ලබාගත් ආයතනයක් ලෙස ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශය යටතේ පවතින කාලගුණ විද්‍යා දෙපාර්තමේන්තුව පවතින බව පෙන්වා දුන් කමිටු සභාපතිවරයා ආයතනයේ දුර්වල පරිපාලනය පිළිබද දැඩි අප්‍රසාදය පළ කළේය. එබැවින් පරිපාලන ගැටලු කඩිනමින් විසදා ගැනීමට මීට වඩා අමාත්‍යාංශයේ මැදිහත්වීම සිදුකරන ලෙසත් ආරක්ෂක අමාත්‍යාංශයේ ලේකම්වරයාට කමිටු සභාපතිවරයා විසින් උපදෙස් දෙන ලදී.